De meest fundamentele vrucht van de Heilige Geest is zelfbeheersing. In deze dienst een weergave van het enorme effect van zelfbeheersing en hoe God hierdoor in je wilt doorwerken. Lees verder om de hele preek terug te lezen. Hopelijk volgt binnekort video en audio, indien technische problemen zijn verholpen.
Zingen: 797 Breng ons samen
Schriftlezing
2 Petrus 1 >>>
Inleiding en meesterschap
In voorgaande diensten hebben we het gehad over de werken, gaven en vruchten van de Heilige Geest. Toch merk ik dat het soms wat lastig is deze scala aan opties in de juiste context te zetten. Daarom wil ik starten met een allerlaagste voorbeeld. Iemand die vakmeester, zoals een bekroonde chefkok, professionele balletdanseres of meester kunstschilder, moet over een gave beschikken om zijn professie uit te kunnen oefenen. Maar nu zijn er genoeg mensen die creatieve en culinair gaven hebben, maar toch zijn er weinige die op topniveau er wat mee doen. In de eerste plaats heb je je talent nodig, laten we zeggen de gave van de Heilige Geest. Daarnaast helpt je leermeester je bepaalde vaardigheden eigen te maken: De werken van de Heilige Geest. En dat resulteert uiteindelijk in een product: De vruchten van de Heilige Geest. Maar zelfs als je al die elementen bij elkaar heb, is dat geen garantie voor meesterschap. In de fysieke wereld geldt dat als meesterschap wil bereiken, dat hier 10.000 uur oefening in gaat zitten. Ofwel 250 weken van 40 uur oefenen. 5 jaar zonder ene dag vrij te nemen.
Dwaling en misvattingen
Als het om de vruchten van de Heilige Geest gaat, zien we een aantal situaties ontstaan. In de eerste plaats is er een groep, die het prima vind als ze een beetje van alle vruchten of zelfs van maar één van de vruchten laat zien in hun leven. Zij verlangen geen meesterschap. De vruchten van de Heilige Geest komen voort uit bekering en dankbaarheid. Hoe hard het ook klinkt: Je mag twijfelen aan de waarde van je geloof en zielsbehoud, als het je geen verdriet doet, wanneer je niet de vruchten van de Geest voortbrengt. Ten tweede is er een groep die excelleren in één of twee vruchten van de Geest. Want ten slotte, zo redeneren ze, kan je niet overal even goed in zijn. Dat dit een drogreden en dwaalleer is, zal vandaag ook blijken, daar dit helemaal niet kan. Ten derde is er een groep die zegt: ‚De mens is tot geen goed in staat en geneigd tot alle kwaad‘. Dat noem ik toverboek-christenen. Ze zijn heel vroom en kennen de Bijbel goed. Ze kunnen teksten voor de dagtrekken, om hun problemen op te lossen. En zijn fantastisch goed in een gave, die ik niet in het rijtje ben tegen gekomen: Papegaaien. Daarbij hebben ze een tweede onbekende gave onder de knie en dat is met de handjes in de lucht gaan zitten. Augustinus zei: ‚God bestuurd de wind, maar de mens zal de zeilen moeten heisen‘. Liever houden zij zich vast aan (of moet ik zeggen misbruiken) de uitdrukking: De mens wikt, maar God beschikt.
De sleutelrol van zelfbeheersing
Van de vruchten van de Heilige Geest is er één die een bijzondere positie inneemt. Je zou het het zout van de vruchten kunnen noemen. Het is ook het sluitstuk van de vruchten van de Geest, namelijk: Zelfbeheersing. Waarom noem ik dit het zout van de vruchten? Wel, omdat zout heeft van zichzelf een hele krachtige smaak. De Heere Jezus zegt hiervan: ‘Als het zout zijn smaak verloren heeft, waarmee zal het gezouten worden? Het deugt nergens meer voor dan om weggeworpen en door de mensen vertrapt te worden. (Mat 5:13)
Dat is de ene kant van zout. Maar de andere kant is, dat het ook onverdraaglijk is als je er een eetlepel van in je mond steekt. Het heeft echter ook een bijzondere werking, want overal waar je zout aan toevoegt, versterkt het de smaak. Zelfs als je het aan zijn tegenpool suiker toevoegt, geeft dit een krachtige werking. Tegenpolen stoten elkaar normaal af, maar we ontdekte dat dit in dit geval niet het geval is. Daardoor werd de laatste paar jaar karamel-zeezout en zoute chocolade razend populair. Daarom behandel ik als eerste ook de laatste vrucht van de Geest als eerste. Normaal start je niet met het laatste, maar is in deze onvermijdelijk. Er is namelijk geen zelfbeheersing als vrucht, als je de overige vruchten niet beoefenen. Daar tegenover staat dat de overige vruchten geen kracht hebben als zelfbeheersing ontbreekt. Dit geldt verder voor geen van de vruchten. Dat maakt deze uniek.
Zelfonderzoek rond zelfbeheersing
Ik wil je vragen pen en papier te pakken. We hebben gezien dat liefde het hart van de vruchten is. Ik benoem een vrucht en het gevolg van het ontbreken van zelfbeheersing daarbij. Daarbij vraag ik jou om op te schrijven, wat voor jou persoonlijk een voorbeeld of het gevolg is op het moment dat het bij jou aan zelfbeheersing ontbreekt. Zelfs al ben je zeer volwassen in het geloof en is de zelfbeheersing op toplevel, dan nog heb jij momenten van zwakte gehad, waar je de zelfbeheersing liet varen. En ik durf bijna met zekerheid te stellen, dat dit in de afgelopen week is gebeurt.
We beginnen bij de V van Vader: VREUGDE zonder zelfbeheersing, maakt je een stoorzender, houd geen rekening met andermans verdriet, twijfel, angst, onzekerheid. Kan of wil je het niet opbrengen, dan wordt je neerslachtig en niet representatief aan Gods Geest. VREDE zonder zelfbeheersing, maakt passief. Je gaat chillen. En je verander in Zenmaster bromvlieg. Vast heel aangenaam voor jezelf en voor je geestelijk leven, maar je vervreemd van de realiteit en de mensen die er toe doen en aan je verantwoording zijn toevertrouwd. Keer je het om, dan krijg je de situatie waarin de Daila Lama werd geïnterviewd door Adriaan van Dis, nadat hij verdiepingsvragen over het Boeddhisme had gesteld, stelde hij de vraag: ‚Wordt u wel eens boos?‘ Blijkbaar, want daarop verkocht de Dalai Lama hem een klap in zijn gezicht. We kunnen de vruchten van de Geest faken, maar niet volledig beheersen, zonder dat de Heilige Geest actief is. VRIENDELIJKHEID zonder zelfbeheersing is een eigenschap de moderne christen vertrouwd is. Dit haalt alle scherpe randjes weg. Maakt conflict- en confrontatie mijdend. Geeft alleen ruimte aan genade en niet aan Gods gerechtigheid. Dit ontwikkeld de ongezonden trend van het verwerpen van het 1e Verbond en het selectief gebruik van het 2e Verbond. De vriendelijkheid en genade zijn uiterst kostbare kenmerken. Maar wie hier in doorslaat, laat zijn medemens – sorry dat ik het zo direct moet zeggen – bewust verloren gaan. Wel de verlossing van Christus, maar niet de val van Adam. Wel vergeving, maar geen schuld. Wel de hemel, maar geen hel. Besef je wel dat meer dan 75% van alle uitspraken over de hel van Jezus afkomstig zijn? Vriendelijkheid zonder zelfbeheersing leidt tot de leer van de alverzoening of veronderstelde wedergeboorte. Maar wie de andere kant op onvoldoende zelfbeheersing heeft, wordt hardvochtig, na-ijverig, bruut, chagrijnig, ongemanierd, onaangepast. Ditzelfde geldt voor ZACHTMOEDIGHEID. Een arts die een hechting met een koevoet verwijderd is een bruut. Dat klopt. Maar zachte heelmeesters maken ook stinkende wonden. Soms lijkt het wel of er meer zachte heelmeesters rondlopen, dan navolgers van de Heelmeester uit Gilead, Jezus, die liefdevol, maar direct en radicaal was. Wie de andere kant op slaat, komt in ruzie en conflicten terecht en blust het werk van de Heilige Geest uit. Zelfs met vrome intenties. Dan blijven de G’s van Geest over: Geduld, Goedheid en Geloof. GEDULD zonder zelfbeheersing is geen geduld. Iemand verveeld je omdat hij langdradig, te veel zegt, te vaak hetzelfde zegt, te traag is, raar is, op het verkeerde reageert. Je gebrek aan zelfbeheersing blijkt omdat je uit de situatie wegloopt, je mond optrekt, iemand afkapt of voor iemand gaat invullen. Dat is duidelijk. Maar de vrucht is niet wat je gedrag is, maar ook wat je denkt en minder zichtbaar doet. Je lippen op elkaar persen, blik afwenden, fronsen, wiebelen, op je mobiel gaan kijken of met een spotlach in je ogen een ander aankijken. Een niet alleen bij geduld geldt dit alleen, maar ook bij alle andere vruchten, kan de vrucht ook in je gedachten en hart ontbreken. Ik kan vriendelijk lachten, knikken, hummen, een luisterende houding aannemen en mijn tijd vrijmaken, terwijl ik inwendig denk: ‚O nee, daar gaan we weer! Daar komt dat verhaal weer‘. Misschien zeg je tegen iemand: ‚Het hindert niet dat je na 3 jaar nog heel emotioneel wordt als je aan je oude kat denkt‘. Terwijl je denkt: ‚Man, wat ben jij een kleuter. Je moet een een schop onder je gat krijgen en volwassen worden‘ En oeps… vrede, geduld, goedheid en ware vriendelijkheid is in één klap uitgewist. Je kan dus drie lagen aanbrengen in het beoefenen van de vruchten: Expressief, fysiek en emotioneel. De wereld hoeft niet te zien dat je innerlijk, emotioneel, geen vruchtdraagt. Je kan de schone schijn ophouden, maar het is voor God niet verborgen en het is voor jezelf dè graadmeter van je geestelijke leven. Hierin in falen zal je moeten bedroeven, als het oprecht is. Als je dat niet voelt, dan houd je jezelf en de anderen voor de gek. Maar God zal je nooit voor de gek kunnen houden. Het kan ook gebrek aan zelfbeheersing zijn door oneindig geduld met iemand te hebben. Als iemand wil afkicken van roken en als detox-coach blijf je zijn verhalen aanhoren over hoe moeilijk het is en hoeveel goede voornemens hij heeft en hoeveel stressfactoren het begrijpelijk maken, dat nu even niet het juiste moment was enz, dan heeft de patiënt geen reden tot dankbaarheid op de dag dat hij te horen krijgt dat de longkanker zo ver is ontwikkeld dat ze niks meer kunnen doen. Je kan fysiek, emotioneel en geestelijk te geduldig zijn, zodat je bijdraag aan iemands schade of zelfs zijn ondergang. Dit kan je doortrekken naar GOEDHEID. Wie alles weggeeft en zelf dagelijks gebrek leidt, terwijl de ander in een betere positie komt dan jij, is de balans zoek. Jezus leerde: Heb uw vijanden lief als uzelf en God boven alles. Nooit heeft Hij geleerd: Heb uw vijand liever dan uzelf. Dat is een les in mijn leven geweest, waar de Heilige Geest veel heeft moeten werken en nog altijd een issue is in zekere mate. Je kan iedereen helpen en jezelf verwaarlozen. Goedheid hoeft niet alleen financiële liefdadigheid te zijn, het kan ook hand en spandiensten zijn, vrijwilligerswerk, luisterend oor bieden, enz. zijn. Maar wat is je motief? Vreugdevolle dankbaarheid, bewogenheid en gehoorzaamheid? Een bewuste goede keuze? Ik hoor nogal eens dat mensen het doen als goede werken of voor als ze zelf in slechtere tijden komen. Dan is het berekend. Wel een wils besluit, maar op oneigenlijke gronden. GELOOFof trouw is de laatste van de Geest. Geloof zonder volharding, is hetzelfde als wilde golven op de zee, zegt de apostel Judas. Geloof is het product van de Heilige Geest, maar gelijk ook van de volharding. Volharding komt voort uit zelfbeheersing. Het begint eenvoudig: Hou routine door 3x per dag uit de Bijbel te lezen, voor de maaltijd te bidden en na afloop te danken. Dank God als eerste bij het ontwaken en lees de Bijbel en dank God eind van de dag. Dat heeft je 12 momenten met God opgeleverd op een dag, wat geen opgave is en te koppelen is aan gewoonten momenten. Dat kan je op pure wilskracht doen, zonder dat het een belasting is. Uiterst vertel jij jezelf dat dit wel erg veel is. Is dat het? God staat dag en nacht voor jou klaar, waakt over je en is je in alles nabij. Jij roept en Hij geeft antwoord. Die 12 momenten kosten je bij gebrek aan motivatie je net geen halfuurtje per dag. 1/50 van jouw tijd. Eén aflevering op tv of Netflix heeft je 50 minuten gekost. De gemiddelde Nederlander besteed 8,5 uur aan media, dus tv, radio en internet. 107 minuten per dag wordt gemiddeld besteed aan social media. Het punt is denk ik duidelijk. Of we het nu vertalen met geloof of met trouw, doet er niet zo toe. Waar sta jij? Hoe zelfbeheerst ben jij als het gaat om je geloof in de daad? Hoe zelfbeheerst ben jij in geloof in emotie? Hoe zelfbeheerst ben jij in geloof in je gedachten, die voor een ieder mens verborgen is, maar openbaar bij God? Hoeveel beheersing heb jij in je trouw aan het onderhouden van Gods geboden, in het lezen van de Bijbel en het bidden? Hoeveel zelfbeheersing heb je in trouw als het om het ‚niet nalaten van de onderlinge samenkomsten‘ (Heb 10:25) gaat? Ja, laten we het eenvoudig maken: Hoeveel zelfbeheersing heb jij in je trouw aan je partner, gezin, werk, buren en omgeving?
Zelfbeheersing onder de loep
Hoeveel beheersing heb jij in het nakomen van je afspraken, beloften en woorden? Besef ‚dat iedereen mag liegen‘, zelfs keer op keer als minister-president Rutte bent, maar als christen mag je nooit een klein leugentje permitteren. De wereld tolereert dat niet van christenen, evenmin dat God dit accepteert. Er wordt te makkelijk gedacht dat een leugen(tje) niet zo erg is. Maar geloof mij, dat één leugentje desastreuse gevolgen heeft voor je relatie met de Heilige Geest. Of je dit nu redelijk of leuk vind of niet. Hoe desastreus het is kan jij je mogelijk nog wel herinneren. Toen je een kind was durfde je niet te liegen. Maar toen je dit de eerste keren deed, lag je er waarschijnlijk wakker van. Kon je het niet uit je gedachten zetten. Je had het gevoel dat het op je voorhoofd geschreven stond: IK BEN EEN LEUGENAAR. Als je al gelovig was, wilde je avondgebedje niet meer lukken. Het continue gevoel van onheil achtervolgde je, tot je het lang genoeg negeerde en over ging op de orde van de dag. Ja, het drong zich nog steeds wel opeens weer op, maar het sleet. En daarna werd het steeds makkelijker en waren de gevolgen zo gering dat het risico waard was. Was dat het echt? Als ik in ruil voor al mijn geld terug in de tijd kon naar dat moment, dan deed ik dat nu direct. Jezus sprak niet voor niks: Als u niet wordt als een kindje, kunt u het Koninkrijk niet binnengaan. (Mat 18:3) Niet voor niks bidt David: Schep mij een rein hart, o God. En vernieuw in mij een standvastige geest. (Ps 51:12-13) Neem Uw Heilige Geest niet van mij weg. Maak mij levend naar Uw Woord. (119:107) Waarom is hierin zelfbeheersing zo belangrijk? Omdat het je in eerste instantie in een nadelige positie brengt of lijkt te brengen. Deze zelfbeheersing gaat je in eerste instantie geld, tijd, status en respect kosten. Maar uiteindelijk is dat niet voor niks. God zal je dit belonen. En zelfs daarbovenop zal het je uiteindelijk geen windeieren leggen. De onbekende psalmist van 112e psalm zingt: Hij zal voor geen kwaad gerucht vrezen, zijn hart is standvastig, hij vertrouwd op de HEERE. Zijn hart wordt ondersteund, hij zal niet bevreesd zijn, totdat hij de ondergang van zijn tegenstanders ziet. Hij deelt met een mild hart uit, hij geeft aan de armen, zijn gerechtigheid houd voor eeuwig stand, zijn hoorn (eer) zal met eer worden opgeheven. (7-9) Is het makkelijk? Ik wilde dat ik ja kon zeggen, maar nee, dat is het niet. David bad: Waren mijn wegen maar zo vast om Uw verordeningen in acht te nemen! (119:5). Dit punt is echt een big issue in het geloof. Dat blijkt alleen al uit alle oproepen van Paulus. Ik zet er gewoon een stelletje achter elkaar en je hebt een pleidooi die aan jou en mij is gericht: Mijn lieve broeders, naar wie ik zeer verlang, (jullie zijn) mijn blijdschap en kroon, blijf zo staande in de Heere, geliefden! (Fil 4:1) Sta vast broeders, en houd u aan de overleveringen, waarin ik jullie heb onderwezen, door (het gesproken) woord of door onze brief. (2 Thes 2:15). Jezus Christus heeft jullie in het lichaam van Zijn vlees verzoend, om jullie heilig en smetteloos en onberispelijk voor Zich te plaatsen, als jullie tenminste in het geloof blijven, gefundeerd en standvastig, en je niet laten afbrengen van de hoop van het Evangelie. (Kol 1:22-23) Lieve broeders, weest standvastig, onwankelbaar, altijd overvloedig in het werk van de Heere. (1 Kor 15:58) Ik dank God altijd voor jullie, broeders, omdat jullie geloof buitengewoon sterk groeit en de liefde van ieder van jullie tot elkaar toeneemt, zodat wij zelf over jullie roemen in al de gemeenten van God vanwege jullie volharding en geloof in al jullie vervolgingen en verdrukkingen, die jullie verdragen. Dat is het teken van Gods rechtvaardig oordeel dat jullie het Koninkrijk van God waardig zijn en daarvoor lijden. (2Thes 1:3-6) Jezus zei: Door volharding zal je je leven verkrijgenLuk 21:19 En nu ga ik even scherp worden. Of eigenlijk niet ik, maar Christus zelve die Zich in de afsluiting van Zijn Woord duidelijk uitspreekt: Hier zien we de volharding van de heiligen. Hier komen openbaar die de geboden van God en het geloof in Jezus in acht nemen. (Op 14:12). Er heerst een verwrongen gedachten dat de Joden de geboden van God in acht moeten nemen en de Christenen het geloof in Jezus Christus. Maar kan het duidelijker dat het geen of-regeling is, maar een en-regeling. Je houdt al Gods geboden nauwgezet en trouw in acht EN je geloof in Jezus. Geloof zonder de werken is dood. En dat betekend niet alleen dat je daden van geloof laat zien, maar ook stikt gehoorzaamt aan Zijn geboden. Als het om de sabbatsrust gaat, worden er flexibele gedachten op na gehouden. Johannes zegt niet dat je een gelovige herken aan zijn geloof in Jezus Christus, maar aan dat zij Zijn geboden in acht nemen! (1 Joh 2:3) Jullie weten hoe zwaar de besnijdenis voor de Joden weegt en desondanks zegt God: Besneden zijn is niets en onbesneden zijn is niets, maar het in acht nemen van Mijn geboden. (1 kor 7:19) Israel ontsnapt keer op keer aan het oordeel als ze Gods geboden overtreden, maar iedere keer weer, als ze de sabbatten negeren is het oordeel onafwendbaar. Ja, zelfs wanneer ze God weer helemaal dienen en alles herstellen, de sabbathen in acht nemen door de tempeldienst trouw na te leven, maar marktverkopers op de pleinen toestaan dreigt hun ondergang. Doe hier niet lichtvaardig over. Je geloof en relatie met onze Heere Jezus Christus is geen excuus om een millimeter op dit punt in te leveren. De hele kerkgeschiedenis laat zien dat sluipenderwijs steeds flexibeler wordt omgesprongen met het Sabbatsgebod. Dat roept weerstand op bij die recht in de leer zijn, maar draagt de goedkeuring van de wereld en het merendeel van het christendom. Gedogen wordt accepteren en accepteren wordt waarderen. En daarmee valt de kerk uit elkaar, wijkt de Heilige Geest en breken er zware tijden aan, tot men radicaal hier omkeer in brengt. De Sabbath of zondag is geen klusdag, het is geen dag voor handel, boodschappen, diensten, sporten en gamen. Het is niet de dag om te gaan werken om extra hoog salaris te ontvangen, dan wat strikt noodzakelijk is, maar het is dag van heiliging en afzondering. Dat hoeft echt niet saai te zijn. Het kan juist de mooiste dag van de week zijn. Maar we zijn geneigd te kijken naar wat je inlevert, maar de fantasie en geloof ontbreekt vaak om creatief te zijn en en te zien welke prachtige invullingen mogelijk zijn. Een andere keer zal ik hier uitvoerig op in gaan en zal je zien dat het geen wettische zaak is, maar een zaak van geloof, maatschappelijk-, psychisch en economisch voordeel. Het is niet de wereld die je verleid en van Gods geboden aftrekt, maar medechristenen. Ja, maar zegt een wedergeboren christen, ik heb er vrede bij. Dat is een slechte moderne benadering. Je geweten gaat pas spreken als het is gevormd. Als je uit een leven komt waar de zondag slechts een vrije dag is en je voeg hier later aan toe dat je dan naar de kerk gaat of een andere vorm van samenkomst van onderwijs, lofprijs en aanbidding gaat, is dat een upgrade en voelt het alsof je naar Gods wil leeft. Daarmee, eerbiedig je een kwart van je dag overeenkomstig Gods gebod. Gewoon een eerlijke gewetensvraag: Als je kind of werknemer 25% naar je luistert, maar 75% ongehoorzaam is, heb je dan en gehoorzaam kind? Heb je dan een loyale en betrouwbare medewerker? Nee toch? Waarom meet je dan met 2 maten als het om Gods wet gaat? Het is een verzoeking. Nee het is DE verzoeking. Kijk maar wat Jakobus zegt: Acht het voor enkel vreugde, mijn broeders, wanneer jullie in allerlei verzoekingen terecht komen, want jullie weten dat beproeving van je geloof volharding teweegbrengt. Maar laat die volharding ook volledig doorwerken, opdat je volmaakt zult zijn en in niets tekortschiet. Jak 1:2-4
Verslaving van de zonden
Volharding merken we ook in vele andere dagelijkse zaken. Is volharding en zelfbeheersing dan hetzelfde? Die twee lijken door elkaar te lopen, maar doen het niet. Als ik besluit geen cigaret op te steken, is dat zelfbeheersing. Als ik dat besluit van uur tot uur herhaal en van dag tot dag, is dat volharding. Volharding is dus het product van zelfbeheersing. Dat bevestigd Petrus ook in zijn 2e brief als hij zegt: Jullie moeten je er op toeleggen dat je aan de kennis zelfbeheersing, aan de zelfbeheersing volharding en aan de volharding godsvrucht toevoegt’ (1:6) Zoals eerder opgemerkt kan je zonden en verslaving nauwelijks als twee losse zaken zien. Je hebt steeds meer of extremer nodig. Je raakt onrustig als je het niet doet. Je gelooft dat het je leven kleur geeft. Je kan het rechtvaardigen en voordelen benoemen. Maar het schaad jou en je omgeving op korter of langer termijn. Altijd! Zonden haalt de gezonde focus uit relaties en zorgen voor een fixatie of verwaarlozing. Wie bezig is met eigen lichaam of lusten, verliest de aandacht, interesse en belangstelling voor de ander. Uiteindelijk is ook hierin de kern de LIEFDE. Liefde kan je maar één keer uitgeven even als je tijd. Besteed je het aan jezelf, kan je het niet aan de ander geven. Vervul je eigen verlangens, dan kan je niet die van een ander vervullen. Je verspilt je leven, je tijd, je energie, want alles wat je doet is vullen en niet vervullen.
Water en zeep
Ik heb hier een kan met water. Als je kiest voor zonden: Het gebrek aan zelfbeheersing, is het als water wat in een beker wordt gedaan. Het vult de ruimte. Je zet het weg en heeft geen nut. Met een dag begint het muf en slijmerig te worden. Het heeft ruimte gevuld en geen werking gehad, dan een tijdelijke opvulling. Het is een enkel component en blijft alleen. Ja, het gaat stinken en verdampen en neemt dus af, zonder enige werking, dan verspilling en vervuiling, hoewel het vulling is. Ik kan het water in beweging houden, dat vertraagt het bederf, maar de behoefte veranderd niet ten positieve en het zal nooit meer worden. Maar als ik een tweede component toevoeg, bijvoorbeeld zeep, lijkt afgezien van wat verkleuring niks te gebeuren. Toch is het niet waar, het bederfproces is namelijk vertraagd, op het moment dat er 1 druppel bij kwam. Zet ik het in beweging, dan gebeurt er opeens heel veel. Het water en het zeep hebben beide een reinigende werking. Maar alleen koud water weekt wat, maar lost geen vet en vuil op. Nee, uiteindelijk maakt het alleen maar vetter. Een druppel zeep ruikt lekker en heeft een reinigende werking, maar verwijderd geen vuil van zichzelf. Breng ik het echter in beweging, dan neemt het volume toe en lost het gelijk alle vettigheid op die aan de beker kleeft. Zondigen is een werkwoord en zelfbeheersing is een werkwoord. Als de Heilige Geest wordt toegevoegd aan je leven, kom je tot meer, zoals het volume in de beker is toegenomen. Van jezelf kan met alle inspanning, nooit toenemen door actief te zondigen, noch door passief te blijven. Het bederft en reinigt niet. Maar neemt alleen in kracht af en wordt vuiler. Maar als de Heilige Geest werkzaam is, neemt niet alleen je volume toe, maar wordt je ook gereinigd en gezuiverd. Het vuil heeft zich niet met het water vermengt, maar drijft nu boven de zeep (de Heilige Geest), terwijl het water schoon is en de beker – je hart – gereinigd.
Slot
Pas dit toe in je leven, door Jezus Christus, door de kracht van de Heilige Geest. Zet je schaamte terzijde en begin vanaf vandaag je gebrek in zelfbeheersing bespreekbaar te maken in de veiligheid van de gemeente. Er zijn er die onder ons zijn geweest, een enkele of meerdere keren en zich ontrokken toen hun kwetsbaarheid zichtbaar werd. Veroordeel elkaar niet. Want mogelijk heb je gemerkt, dat in bijna alle teksten over zelfbeheersing en volharding, bijna stelselmatig het woord ‚broeders (en zusters)‘, ‚geliefden’ en ‚lieve’ wordt gebruikt? Niet in de voltooide tijd, maar in voortdurende tijd wordt er gesproken. Werk in uitvoering, dus. Praat het niet weg. Ook niet met vroomheid. Erken het en strijd met met elkaar, in Jezus‘ naam.
Amen
Zingen: 789 Lopen op water (Oceans)